De kunst van wetenschappelijke teksten vertalen

In wetenschappelijke en medische teksten wordt met behulp van gespecialiseerde terminologie relatief ingewikkelde begrippen of concepten omschreven. Vanwege de uiteenlopende en gevarieerde onderwerpen op dit gebied is niet elke wetenschappelijke vertaler geschikt voor een willekeurige wetenschappelijke tekst. AgroLingua zoekt voor elk project zorgvuldig een vertaler uit waarbij de speciale aandacht uitgaat naar eerdere ervaringen en kennis op het relevante wetenschappelijke vakgebied.

In dit blog leggen we u uit:

• Wat typerend is voor een goed wetenschappelijk vertaalde tekst;
• Waarom dit anders is dan het vertalen van bijvoorbeeld een social mediabericht;
• Over welke vaardigheden wetenschappelijke vertalers moeten beschikken.

Wat is typerend voor een goed wetenschappelijk vertaalde tekst?

De vertaling van een wetenschappelijk artikel vereist een uitgebreide kennis die veel verder gaat dan de zuivere beheersing van de taal. Onder wetenschappelijke teksten vallen bijvoorbeeld niet alleen bijsluiters, maar ook casestudy’s, diagnosen, documentaties, klinische studies, onderzoeksrapporten, professionele artikelen, studiedocumenten, technische- en vakliteratuur en wetenschappelijke artikelen in het algemeen. In de meeste gevallen worden deze teksten gepubliceerd en zijn ze dus voor een groot kritisch publiek beschikbaar. Daaruit valt op te maken hoe belangrijk deze vertalingen zijn en ook welke hoge eisen aan de vertaling en dus aan de wetenschappelijk vertaler worden gesteld.

Voordat de vertaling van een document van start gaat onderzoeken we bij AgroLingua eerst het onderwerp van de tekst en welke terminologie moet worden gebruikt, zodat de juiste termen voor de context kunnen worden gekozen. Vooral bij nieuwe klanten bespreken we eerst de vakterminologie en gebruiken we met behulp van een woordenlijst de juiste informatie om te garanderen dat de vertaling de inhoud van de oorspronkelijke tekst correct weergeeft. Op het gebied van de wetenschappelijke technologie hebben specifieke producten vaak hun eigen vaktaal en heeft de opdrachtgever natuurlijk ook zijn eigen voorkeuren. We stellen graag vooraf samen met u een glossarium samen waarmee de terminologie in overeenstemming wordt gebracht met uw input. Voor, tijdens en ook na de uitvoering van uw project staat altijd een contactpersoon persoonlijk tot uw beschikking.

Wetenschappelijke teksten bevatten weinig stijlmiddelen en vallen op door een zeer technische taal die verwijst naar specifieke onderwerpen. Bij zulke opdrachten kijkt de vertaler vooral naar de brontaal: de woorden binnen de context van het oorspronkelijke document worden exact overgedragen en de tekst wordt letterlijk vertaald met eventuele uitzonderingen van grammaticale constructies in de doeltaal. Het is belangrijk dat de vertaling de nauwkeurigheid en de stijl van het wetenschappelijke artikel weerspiegelt. Een andere vertaalmethode, namelijk een vrije vertaling, komt bij wetenschappelijke opdrachten niet in aanmerking.

Waarom dit anders is dan het vertalen van bijvoorbeeld een social mediabericht?

Ook moet het vanzelfsprekend zijn dat bij het vertalen van social mediaberichten de inhoud van de brontekst hetzelfde is als die van de doeltekst. Maar bij sociale netwerken liggen die zaken toch iets anders. De vertaler moet zich aan een bepaalde lengte houden, bijvoorbeeld voor tweets op Twitter die beperkt zijn tot 280 tekens. Bij vertalingen van wetenschappelijke teksten speelt de lengte daarentegen geen belangrijke rol.

Verder is de tone of voice in social media zeer specifiek en verschilt deze van medium. Ook het publiek, bedrijf en de sector zijn belangrijke factoren. Bij wetenschappelijke vertalingen staat de doelgroep voor een bepaalde tekst praktisch al vast, en een wetenschappelijke vertaler moet daarvoor volledig in het bedoelde onderwerp zijn opgeleid. Er zijn weinig vakgebieden met zo’n dynamische ontwikkeling als in de wetenschap. Vaktaal en zelfs onderwerpen veranderen of ontwikkelen zich van de ene dag op de andere. Een goede technische vertaler moet daarmee rekening houden.

Over welke vaardigheden wetenschappelijke vertalers moeten beschikken?

Voor het vertalen van wetenschappelijke teksten wordt, naast een pure talenkennis, ook een grondige kennis vereist. Omdat wetenschappelijke artikelen vaak in een technische taal zijn geschreven, zijn die voor buitenstaanders niet altijd eenvoudig te begrijpen. Daarom selecteert ons vertaalbureau onze gespecialiseerde vertalers met grote zorg.

Wij maken alleen gebruik van vertalers die niet alleen over een ruime vertaalervaring op het desbetreffende vakgebied beschikken, maar ook de terminologie van het betreffende onderwerp door en door kennen en nauwkeurig kunnen controleren. De vertrouwdheid met de taalkundige normen van het vakgebied is echter ook onmisbaar voor een bekwame vertaling.

Ontdek zelf de voordelen van AgroLingua

Wilt u meer informatie over de diensten van AgroLingua? Wij staan u graag persoonlijk te woord. Neem gerust contact met ons op! Niet werkzaam in de agrarische sector, maar wel op zoek naar een vertaalbureau? Bij onze zusterorganisatie TempoVertaler vertalen wij ook teksten uit alle andere sectoren.