“Een vertaling moet alles zeggen wat het origineel zegt, niets zeggen wat het origineel niet zegt, en alles zo correct en natuurlijk zeggen als de taal waarin het vertaald wordt toelaat.” Valentín García Yebra.
Wat hebben F1-superster Max Verstappen, filmacteur Marion Cotillard, de Nederlandse voetballegende Frank Rijkaard, schrijver Truman Capote en Nobelprijswinnaar en Holocaustoverlevende Elie Wiesel met elkaar gemeen? En wat verbindt de publicatie van het eerste deel van Little Women van Louisa May Alcott, de allereerste foto van de Orionnevel, de eerste bemande vlucht van een raketvliegtuig, het eerste gebruik van verdoving bij een tandartspatiënt, Mozarts laatste opera De Toverfluit, de dood van James Dean en de beruchte verklaring van Neville Chamberlain uit 1938 waarin hij zei: “Ik geloof dat het vrede is voor onze tijd”?
Het antwoord op beide vragen is dat deze beroemde mensen allemaal op 30 september werden geboren en dat deze gebeurtenissen allemaal op 30 september plaatsvonden. Dit is ook de datum van de Internationale Vertaaldag die eerst in 1991 door de Internationale Federatie van Vertalers en nogmaals in 2017 door de VN werd uitgeroepen tot feestdag. Het is de enige dag in het jaar waarop vertalers hun onzichtbaarheidsmantel uittrekken en even in de schijnwerpers staan, om de wereld te laten zien hoe belangrijk dit stille en soms verborgen beroep is en over welke indrukwekkende vaardigheden een vertaler moet beschikken.
De Internationale Vertaaldag werd gecreëerd om de rol van professionele vertalingen in het verbinden van naties en het bevorderen van vrede, begrip en ontwikkeling te vieren. Talen zijn onlosmakelijk verbonden met identiteit, communicatie, sociale integratie, onderwijs en ontwikkeling en zijn van strategisch belang voor mensen en de planeet. Mensen worden zich steeds meer bewust van de vitale rol die talen spelen bij het waarborgen van culturele diversiteit en interculturele dialoog, het versterken van samenwerking, het opbouwen van inclusieve kennismaatschappijen en het behoud van cultureel erfgoed, en bij het mobiliseren van de politieke wil om de voordelen van wetenschap en technologie toe te passen op duurzame ontwikkeling. Meertaligheid bevordert tolerantie, zorgt voor effectiviteit, meer participatie, betere prestaties en transparantie.
Er werd voor 30 september gekozen omdat dit de datum is waarop het feest gevierd wordt van de heilige Hiëronymus, de bijbelvertaler die beschouwd wordt als de beschermheilige van de vertalers en stierf in 420 na Christus. Hij vertaalde de Bijbel in het Latijn tussen 383 en 404 na Christus, en hoewel zijn moedertaal Illyrisch was, bestudeerde hij Latijn, Grieks en Hebreeuws. Vertaald van het Latijnse “translatus” – “overbrengen” - is vertaling misschien wel het belangrijkste proces voor de verspreiding van cultuur. Het maakt ons leven makkelijker en zorgt ervoor dat de wereld taalkundig gezien geen grenzen kent. Naarmate de globalisering toeneemt, worden we omringd door vertalingen: ondertitelingen, boeken, handleidingen, besturingssystemen en interfaces, audiobeschrijvingen, informatie in musea of op conferenties en beurzen. Vertalers zijn verantwoordelijk voor het maken van onzichtbare bruggen en verbindingen die ons in staat stellen naadloos te bewegen tussen talen, culturen en contexten. Vertalers bevorderen de dialoog en het begrip tussen culturen.
AI is momenteel bezig met een radicale herdefiniëring van de vertaalsector. Maar terwijl de sector zich aanpast aan de snelle toename van de kwaliteit van AI-vertalingen, moet er een belangrijk punt worden gemaakt. De tussenkomst van een menselijke expert is absoluut essentieel om de hoge taalkundige kwaliteit te leveren die alle klanten verdienen. De professionele linguïst in het midden van het proces heeft een groot aantal hulpmiddelen tot hun beschikking om hun taalexpertise aan te vullen en te verbeteren.
Onze vertalers begrijpen de nuances van talen, culturele contexten en taalspecifieke referenties, evenals het belang van nauwkeurigheid en creativiteit. Door machinevertalingen en AI-modellen slim te integreren in het vertaalproces zorgen ze ervoor dat vertaalprojecten worden afgerond die trouw blijven aan de brontekst en de hoogste kwaliteit leveren voor uw bedrijf.
Terug naar blogs